« گروه های اصلی مواد غذایی »
گروه شیر و لبنیات:
این گروه یکی از مهم‌ترین گروههای مواد غذایی است که شامل: شیر ـ ماست ـ پنیر ـ کشک ـ بستنی و ... می‌باشد. مهم‌ترین مواد مغذی این گروه شامل کلسیم، پروتئین، فسفر، ویتامینهای گروه A و B هستند. این گروه مواد غذایی برای رشد اندام،استخوان، دندان و حفظ سلامتی اندامهای مذکور و پوست نقش اساسی دارند .میزان مصرف روزانه از این گروه برای بزرگسالان 3ـ2 واحد می‌باشد که هر واحد از این گروه شامل یک لیوان شیر یا یک لیوان ماست یا 45 گرم پنیر یا یک لیوان کشک پاستوریزه و یا 5/1 لیوان بستنی می باشد.
گروه نان و غلات :
این گروه که نقش اساسی در تأمین انرژی بدن دارد، شامل انواع نان، برنج ، ماکارونی، گندم، جو، ذرت و دیگر غلات است کربوهیدرات (قندها)، پروتئین‌ها، آهن و بعضی از ویتامینهای گروه B منیزیم و فیبر از مهم‌ترین مواد مغذی این گروه محسوب می‌شوند.این گروه از مواد غذایی در بدن، باعث تأمین انرژی ـ رشد اندامهاـ و بافتهای مختلف و سلامت اعصاب می‌شوند.میزان مصرف روزانه از این گروه برای بزرگسالان 12ـ6 واحد می‌باشد که هر واحد از این گروه شامل یک قطعه نان به وزن 30 گرم یا نصف یا 1 کفگیر ماکارونی پخته یا نصف تا 1 کفگیر برنج پخته می‌باشد.
گروه گوشت ، تخم مرغ ، حبوبات و
مغزها :
این گروه از منابع اساسی برای
تأمین پروتئین بدن بشمار می‌رود که شامل انواع گوشتهای قرمز(گوسفند و
گوساله) گوشتهای سفید (مرغ و ماهی)، امعا و احشاء (جگر، دل، قلوه، ران،
مغز) تخم مرغ و حبوبات (نخودـ لوبیاـ عدس ـ باقلاـ لپه ـ ماش) و مغزها
(گردوـ بادام‌ـ فندق‌ـ پسته و تخمه‌ها) می‌باشد. پروتئین، آهن ، روی و بعضی از ویتامینهای گروه Bاز مهم‌ترین مواد مغذی این گروه به شمار می‌آیند.
نقش اساسی این
گروه از مواد غذایی در رشد، خونسازی و سلامت اعصاب است. میزان مصرف روزانه
از این گروه برای بزرگسالان حداقل 2 واحد است که هر واحد از این گروه
شامل 60 گرم گوشت پخته یا 2 عدد تخم مرغ یا 1 لیوان حبوبات پخته یا نصف
لیوان از انواع مغز پسته ، بادام و یا گردو است.
گروه میوه ها وسبزی ها:
این گروه از منابع اساسی در تأمین ویتامینهای بدن
به شمار می‌رود که شامل :
الف ) سبزیجات و میوه‌های سرشار از ویتامین C مانند سبزیهای برگی، گوجه فرنگی، فلفل دلمه‌ای،
مرکبات و توت‌ها.
ب) سبزیجات و میوه‌های
غنی از ویتامین A ، که شامل میوه‌های به رنگ سبز
تیره، زرد تیره و نارنجی و همچنین سبزیجات برگی مانند اسفناج، هویج،گوجه
فرنگی،طالبی، زردآلو و شلیل.
ج) سایر سبزیجات و میوه‌ها مانند: سیب ـ هلو ـ گلابی ـ گیلاس ـ هندوانه و کرفس ـ بادمجان ـ کدوسبزـ قارچ ـ پیازـ سیب زمینی و کاهو.
مهم ترین مواد مغذی این گروه
شامل ویتامینهای گروه A و B و C و آهن است . نقش اساسی این گروه از مواد غذایی در
بدن شامل مقاومت در برابر عفونتهاـ ترمیم زخم ـ سلامت چشم و بینایی‌ـ سلامت
پوست و کمک به سوخت و ساز بدن می‌باشد.
میزان مصرف روزانه این گروه برای
بزرگسالان 4 واحد یا بیشتر می‌باشد که هر واحد از این گروه شامل یک عدد میوه
متوسط سیب، پرتقال، هلو یا 14 طالبی متوسط یا نصف لیوان گیلاس یا انگور و
یا 2 عدد زردآلوی متوسط یا نصف لیوان از انواع میوه یا 1 لیوان سبزی برگی(کاهو،
اسفناج، جعفری، شاهی) یا نصف لیوان سبزی پخته یا 1 عدد سیب زمینی متوسط
یا نصف لیوان از سایر سبزیجات خرد شده خام، می‌باشد.
لازم به توضیح
است که اگر چه میوه‌ها و سبزیها در مقایسه با گروههای دیگر غذایی، انرژی و
پروتئین کمتری دارند. اما دارای مقدار قابل توجهی از انواع ویتامینها و مواد
معدنی هستند.
گروه متفرقه : این گروه شامل مواد غذایی زیر است.
الف) چربیها، مانند روغنهای جامد ـ روغنهای مایع‌ـ کره‌ـ خامه‌ـ سرشیر و سس‌های چرب.
ب) شیرینی‌ها و مواد قندی شامل : انواع مرباـ شربت‌هاـ قند و شکر انواع شیرینی‌های خشک و ترـ انواع پیراشکی‌هاـ آب نبات و شکلات‌ها.
ج ) ترشیها و شورها و چاشنی‌ها مانند: انواع ترشی و شورـ فلفل‌ـ نمک ـ زردچوبه‌ـ دارچین‌ـ و دیگر ادویه‌ها.
د)نوشیدنیها مثل: انواع نوشابه‌های گازدارـ چای ـ قهوه‌ـ شربت‌هاـ پودرهای آماده (پودر پرتقال و غیره)
ـ برخلاف چهار گروه اصلی مواد غذایی، که باید حتماً در برنامه غذایی روزانه مصرف شوند.
توصیه می‌شود از گروه متفرقه کمتر استفاده شود.
مطلب خوبی بود