Teacher-Arasteh.blog.ir

جابربن حیان

جابر بن حیان معروف به صوفی یا کوفی، کیمیاگر ایرانی بود و در قرن نهم میلادی می‌زیست و بنا به نظریه اکثریت قریب به اتفاق کیمیاگران اسلامی، وی سرآمد کیمیاگران اسلامی قلمداد می‌شود. شهرت جابر، تنها به جهان اسلام محدود نمی‌شود و غربی‌ها او را تحت عنوان «گبر» می‌شناسند. "ابن خلدون" درباره جابر گفته است : جابربن حیان پیشوای تدوین کنندگان فن کیمیاگری است.

جابر بن حیان، کتابی مشتمل بر هزار برگ و متضمن 500 رساله، تالیف کرده است. "برتلو" شیمیدان فرانسوی که به پدر شیمی سنتز مشهور است، سخت تحت تاثیر جابر واقع شده، می‌گوید : «جابر در علم شیمی همان مقام و پایه را داشت که ارسطو در منطق.» "جورج سارتن" می‌گوید : «جابر را باید بزرگترین دانشمند در صحنه علوم در قرون وسطی دانست.» "اریک جان هولیمارد" ، خاورشناس انگلیسی که تخصص وافری در پژوهشهای تاریخی درباره جابر دارد، چنین می‌نویسد :«جابر، شاگرد و دوست امام صادق علیه‌السلام بود و امام را شخصی والا و مهربان یافت؛ بطوری‌که نمی‌توانست از او جدا ولی بی‌نیاز بماند. جابر می‌کوشید تا با راهنمایی استادش، علم شیمی را از بند افسانه‌های کهن مکاتب اسکندریه برهاند و در این کار تا اندازه‌ای به هدف خود رسید.»
برخی از کتابهایی که جابر در زمینه شیمی نوشته عبارتند از : الزیبق، نارالحجر، خواص اکسیرالذهب، الخواص، الریاض و ... .
وی به آزمایش بسیار علاقمند بود. از این رو، می‌توان گفت که نخستین دانشمند اسلامی است که علم شیمی را بر پایه آزمایش بنا نهاد. جابر نخستین کسی است که اسید سولفوریک یا گوگرد را از تکلیس زاج سبز و حل گازهای حاصل در آب بدست آورد و آن را زینت الزاج نامید. جابر، اسید نیتریک یا جوهر شوره را نیز نخستین بار از تقطیر آمیزه ای از زاج سبز، نیترات پتاسیم و زاج سفید بدست آورد.

آموزش نحوه اندازه گیری مواد با ترازو.

شبنم چگونه تشکیل می شود؟

شبنم چگونه شکل می‌گیرد؟

حتماً بارها در ساعات اولیّه صبح متوجه وجود قطرات ریزآب بر روی گیاهان و درختان شده‌اید که مانند مروارید می‌درخشند. به این قطرات، شبنم می‌گویند. بسیاری از مردم فکر می‌کنند شبنم نیز مانند باران در طول شب از آسمان بر زمین می‌بارد. ولی این‌طور نیست.

قطرات شبنم در اثر متراکم شدن بخارآب موجود در هوا به وجود می‌آیند. هوای پیرامون ما دارای مقداری بخار آباست که ما به آن رطوبت می‌گوییم. هوای گرم در مقایسه با هوای سرد رطوبت بیشتری دارد. در طول شب، وقتی بخارآبموجود در هوای گرم با سطح سرد اجسامی مانند برگ گیاهان، سنگ‌ها و غیره برخورد می‌کند، به صورت قطرات ریزآب متراکم می‌شود. این قطرات ریز آب، همان شبنم‌اند.

نحوه شکل‌گیری شبنم را می‌توان با یک آزمایش ساده مشاهده کرد. لیوانی را روی میز قرار دهید. مقداری یخ یا آب یخ داخل آن بریزید. پس از مدتی متوجه قطرات ریزی بر روی سطح خارجی لیوان خواهید شد.

این قطرات در اثر متراکم شدن بخار آب موجود در هوا به وجود می‌آیند. دقیقاً به همین ترتیب، وقتی در طول شب گیاهان و درختان سرد می‌شوند، بخارآب موجود در هوا به شکل شبنم بر روی آنها متراکم می‌شود.

شبنم، وقتی آسمان صاف است، بیشتر و زمانی  که هوا ابری است، کمتر تشکیل می‌شود. تبخیرآب، شب‌هایی که آسمان صاف است، بیشتر است.

در چنین شب‌هایی، سطح گیاهان و درختان نیز سردتر می‌شود؛ در نتیجه شبنم بیشتری به وجود می‌آید. ولی وقتی هوا ابری است سطح گیاهان در طول شب سرد نمی‌شود؛ به همین دلیل شبنم کمتری تشکیل می‌شود. ساعاتی پس از طلوع خورشید قطرات شبنم بخار می‌شوند و از بین می‌روند.

چرخه ی آب

 *چرخه آب* 

چرخه آب(چرخه هیدرولوژی هم نامیده می شود) مسافرتی است که آب در حین چرخش و انتقال از زمین به آسمان و بازگشت مجدد به زمین انجام می دهد.

 

 

گرمای خورشید، انرژی لازم برای تبخیر آب از سطح زمین(اقیانوسها، دریاچه ها و غیره) را فراهم می کند. گیاهان هم آب را به هوا پس می دهند(این فرآیند تعریق نامیده می شود). بخار آب متراکم شده و قطرات ریزی را در ابرها به وجود می آورد. هنگامی که ابرها با هوای سرد بالای سطح زمین برخورد می کنند بارندگی(باران، تگرگ یا برف) آغاز شده و آب به خشکی(یا دریا) برمی گردد. قسمتی از بارش، بر روی خشکیها می بارد. بخشی از آب، بین لایه های سنگ ورس محصور می شود که این آب محصور شده، آب زیرزمینی نامیده می شود. اما قسمت عمده آب، به صورت روان آب جریان می یابد(روی سطح زمین یا زیرزمین) تا در نهایت به صورت آب شور به دریا برگردد.

چرا آب دریا ها شور است؟

آبی که در رودخانه ها جریان دارد، مقادیر اندکی از نمکهای معدنی را از سنگ و خاک بستر رود می کند. این آب که دارای اندکی نمک است، به سمت دریاها و اقیانوسها جریان می یابد. به هنگام تبخیر(وانجماد یخهای قطبی) تنها آب اقیانوسها تبخیر می شود و نمک به صورت محلول در اقیانوس باقی مانده و تبخیر نمی شود. بنابراین با گذشت زمان، آب باقیمانده شورتر و شورتر می شود.

مه چیست؟

مه چیست و چگونه تشکیل می شود؟

در واقع مه همان ابری است که در سطح زمین تشکیل شده باشد و از لحاظ شکل گیری نیز روشهای مختلفی برای تشکیل دارد. اما به طور کلی برای تشکیل مه در یک منطقه رطوبت بالا مورد نیاز است.

 

روشهای متداول تشکیل مه:

1- مه تابشی:

در این نوع از مه شما به یک توده هوای مرطوب نیاز دارید که در مجاورت یک بستر سرد قرار بگیرد. بستر سرد می تواند یک زمین پوشیده از برف و یخ باشد یا سطح یک اقیانوس سرد باشد یا صرفا سطح یک زمین بسیار سرد باشد.

توده هوای مرطوب در مجاورت این بستر سرد به تدریج سرد شده و دمای آن تا حد دمای اشباع پایین می آید و باعث تشکیل مه می شود. اگر بستر شما سطح یک اقیانوس باشد و یا در مجاورت یک منبع رطوبت مانند دریاچه و یا رودخانه و یا حتی یک بستر برفی قرار داشته باشد تزریق رطوبت به این توده هوا به تشکیل مه کمک خواهد کرد. همچنین وجود ناخالصی های جاذب رطوبت در این توده هوا و در تمام انواع مه ها به تشکیل مه کمک قابل توجهی خواهد کرد.

در این نوع مه شما نباید وزش باد داشته باشید چرا که این توده هوا باید مدتی را در مجاورت این بستر سرد به سر ببرد تا دمای آن کاهش یافته و به دمای اشباع برسد و وزش باد مانع این کار خواهد شد. مجموع این عوامل بیشتر در شبهای سرد و آرام زمستانی فراهم می شود. درشبهای صاف و سرد زمستانی گرمای سطح زمین به صورت تابشی از دست رفته و سطح زمین سرد می شود و وجود یک توده هوای مرطوب در مجاورت سطح زمین باعث تشکیل شدن مه می شود به همین دلیل به آن مه تابشی می گویند.

 

2- مه وزشی یا انتقالی:

در این نوع از مه شما یک توده هوای سرد دارید که از یک سطح مرطوب عبور می کند و رطوبت را به خود جذب کرده و اشباع می شود. این نوع از مه بیشتر روی دریاچه ها و دریاها و مناطق مجاور آنها تشکیل می شود. وقتی یک توده هوای سرد به کمک وزش باد از روی یک سطح مرطوب عبور می کند بخار آب حاصل از این بستر مرطوب جذب توده هوا می شود و از آنجایی که هوای سرد پذیرش رطوبت پایینی دارد به سرعت اشباع شده و مه ایجاد می شود. در این نوع از مه وزش باد ملایم یک عامل اساسی به شمار می آید و به همین دلیل آنرا مه وزشی نامیده اند. وزش باد شدید باعث اختلاط هوای اشباع و غیر اشباع شده و مانع از تشکیل مه خواهد شد.

 

برای تشکیل مه؛ رطوبت، سرما و هسته های جاذب رطوبت در مجاورت سطح زمین نیاز است.

3- مه کوهستانی:

زمانی که یک توده هوای مرطوب به کمک باد و جریانات بالا سو در دامنه ارتفاعات به بالا رانده می شود به تدریج دمای آن کاهش یافته و به حالت اشباع می رسد و مه تشکیل می شود که این مه در ارتفاعات پایین تر به صورت ابرهایی که دامنه و قله کوه را پوشانده اند دیده می شود.

به طور کلی زمانی که سه شرط اصلی رطوبت، سرما و هسته های جاذب رطوبت در مجاورت سطح زمین فراهم شود زمینه برای ایجاد مه فراهم است. اگرچه تابش آفتاب و گرم شدن هوا در طول روز مانع از تشکیل مه می شود و مه شبانگاهی را نیز پراکنده می کند اما وجود وارونگی دما در سطح زمین و یا آلودگی های ناشی از کارخانجات و فعالیتهای انسانی ممکن است باعث پایداری مه در طول روز نیز بشود. البته در سطح دریاها و دریاچه های بزرگ ذرات جاذب رطوبت و ناخالصی های هوا بسیار کم است اما به دلیل وجود منبع بزرگ رطوبت شرایط برای تشکیل مه مهیا تراست. البته وزش بادهای خشکی به دریا که ذرات معلق را به سمت دریا ببرد می تواند به تشکیل مه کمک نماید.

در دماهای بسیار سرد و زیر نقطه انجماد ممکن است شما مه یخی داشته باشید که از بلورهای ریز یخ تشکیل شده باشد. درخشش تند و خیره کننده بلورهای ریز یخ در برابر نور ( مانند چراغهای خودرو) می تواند به شما در تشخیص این نوع از مه کمک کند.

منبع: farazetehran.blogfa.com

تعریف ذوب ، انجماد ، تبخیر ، جوشیدن ، میعان. (سوم دبستان)

  ذوب :

تبدیل شدن ماده ، از حالت جامد به مایع در اثر گرما را ذوب می گوئیم. وقتی 
قالب یخ را از یخچال در می آوریم دراثر گرماآب می شود . در زمستان آبی که 
در طول شب در اثر سرمایخ زده است در گرمای روز آب می شود . در صنایع 
ریخته گری، فلزات را با گرمای زیاد  به حالت مذاب در می آورند و سپسآن ها 
را درقالب می ریزند . در تابستان بستنی و شکلات شما بر اثر گرما ذوب 

می شود و قطره قطره می ریزد.

    انجماد :

 وقتی یک مایع را به اندازه ی کافی سرد کنیم به جامدتبدیل می شود . 

تبدیل شدن ، ماده از حالت  مایع به جامد راانجمادمی گوئیم،عمل انجماد 

دقیقاً عکس عمل ذوب است .

تبخیر :

هنگامی که از استخر بیرون می آییم ، احساس سرمامی کنیم ، وقتی دست

 و صورتمان را با آب می شوییم ، پس ازمدتی خشک می شود.لباس های 

خیس ، روی طناب خشکمی شوند و آب آن ها ناپدید می شود . در هیچ کدام 

از این موارد ،آب به جوش نمی آید. علت همه ی این پدیده ها،تبخیر و تبدیلشدن 

آب به بخار آب ( مایع به گاز) است. پس تبدیل شدن مایع بهگازرادراثرگرما،تبخیر
می گویند.تبخیریک پدیده ی گرماگیر است.وقتی دست و صورت خود رامی شوییم، 

آب سطح پوست هنگام تبخیر گرمای پوست رامی گیرد وما خنک می شویم،

عرق کردن نیز راهی برای خنک شدن بدن می باشد. زمانی که عرق بدن تبخیر

می شود ، گرمای پوست را می گیرد وما را خنک می کند . اما در هوای گرم 

ومرطوب(شرجی )به سبب بخار نشدن عرق بدن،احساس گرمای بیشتری می کنیم.

حالت های ماده

حالت های ماده (جامد، مایع، گاز)

دید کلی

یونانیان باستان ، عالم را متشکل از چهار عنصر آتش ، خاک ، آب و هوا می‌دانستند. امروزه دانشمندان به کمک این عناصر، تمام اجزای تشکیل دهنده جهان را آن طور که هست ، توضیح می‌دهند. آتش بیانگر انرژی بوده و سه عنصر دیگر نشان دهنده سه حالت ازماده(جامد،مایع،گاز)می‌باشند.برطبق این تقسیم بندی،مواد جامد دارای شکل و ابعاد مشخصی بوده و همچنین جرم ، حجم و وزن مشخصی دارند.
مایعات و گازها شاره هستند، یعنی جریان می‌یابند. این اجسام شکل معینی ندارند و شکل ظرفی را که در آن قرار دارند به خود می‌گیرند، در حالیکه مقدار معینی دارند. مثلا مقدار آب ، دی اکسید کربن ، هوا و غیره جرم قابل اندازه گیری و معینی دارند، اما نمی‌توانند همانند جامدات با اعمال نیروی پس زنی کشانی، در مقابل تغییر شکل، مقاومت کنند. 

آزمایشات ساده

 ـ مقدار معینی مایع ، حجم مشخصی دارد، گاز چنین نیست. اگر یک لیتر شیر را در چهار لیوان بریزیم، در مجموع همان یک لیتر حجم را اشغال می‌کند. حجم اشغال شده توسط سطح افقی بالای شیر در لیوان مشخص می‌شود. همین سطح است که باعث تمایز مایعات از گازها می‌شود.

 ـ اگر گاز سنگین و قابل روئیت (رنگی) کلر را از ظرفی به ظرف دیگر بریزیم و در ظرف را باز بگذاریم،گاز درون ظرف باقی نمی‌ماند. گازها همانند مایعات ، سطح افقی در بالای حجم اشغال کرده خود ندارند و در همه جا پخش می‌شوند. بنابراین ، حجم گاز برابرحجم هر ظرفی است که در آن قرار می‌گیرد.

13 آبان

تبریک موفقیت در آزمون مرحله اول گاج

*نفرات برتر دراولین مرحله آزمون سراسری گاج*

1. محمد جواد توکل خواه

2. ابوالفضل ابوالفتحی    

3. آرین پیر نظری           

4. آریا عنصری               

5. رضا امینی                

6. مهرزاد ترحمی           

7. امیرعلی زارع             

8. طاها محمد نژاد          

9. طه پورحسن              

 پسران عزیزم،بهترین ها رو براتون آرزو میکنم.

         

تقارن چیست؟

تقارن چیست؟

ریاضی دانان چیز های زیادی اختراع کرده اند ، اماتقارن راآن ها نساخته اند . تقارن همه جا هست.

در زبان روز مره تقارن را چنین می دانیم که وقتی چیزی رابه دو قسمت کردیم ، یک نیمه انعکاس نیمه ی دیگر باشد.

برای مثال ، یک سیب را در نظر بگیرید . ما می دانیم اگر آنرا عمودی از وسط ببریم چه خواهد شد. 

در بیش تر اجسام پیرامون ما، تقارن یا قرینه بودن وجود دارد.

 برای نمونه به هواپیماها و اتو مبیل ها نگاه کنید .سگ ها ،گربه ها ، اشخاص ، درختان ، برگ ها و گل ها.

در ریاضیات و فیزیک ، تقارن اهمیت فراوان دارد.

تقارن محوری:

چنانچه قرینه نسبت به یک خط وجود داشته باشد، تقارن را تقارن محوری نامند و خطی که شکل را به دو قسمت قرینه تقسیم می کند، «محور تقارن»  آن شکل نامیده می شود.

      

تقارن مرکزی:

چنانچه قرینه نسبت به یک نقطه وجود داشته باشد، تقارن را تقارن مرکزی نامند و آن نقطه که 

قرینه ی هر نقطه از شکل نسبت به آن، نقطه ای ازخود شکل است را «مرکز تقارن» می گوییم.  

   کاربرد تقارن:

 تقارن نه فقط به عنوان یک مفهوم جالب و شگفت انگیز هندسی مورد توجه است ، بلکه وجود تقارن در ساختمان 

ملکولهای اجسام و بلورهای آن باعث می شود که دانشمندان بتوانند خواص این اجسام را به طور دقیق بررسی کنند، 

اگر با کمی دقت به اطراف خود، به گیاهان، اجسام و موجودات نگاه کنیم متوجه خواهیم شد که شکل بیشتر آن ها 

متقارن است و همین متقارن بودن زیبایی خاصی به آن ها بخشیده است. وجود تقارن در ساختمان بدن انسان 

 نیز یکی از عامل های اساسی زیبایی است.